Het verschil tussen een boekhouder en een accountant

De termen boekhouder en accountant worden vaak door elkaar gebruikt, maar ze vertegenwoordigen twee verschillende functies binnen de financiële administratie. Voor ondernemers is het belangrijk om te begrijpen welke rol zij spelen en hoe ze van toegevoegde waarde kunnen zijn voor jouw bedrijf. Of je nu net begint of al een gevestigde onderneming runt, het kennen van de verschillen kan je helpen om de juiste keuze te maken.

TITEL EN OPLEIDING

Een belangrijk verschil tussen een boekhouder en een accountant ligt in de titel en de benodigde opleiding. Hieruit blijkt direct het onderscheid in verantwoordelijkheid en expertise.

Accountant
De titel van accountant is beschermd. Dit betekent dat alleen personen met de juiste opleiding en registratie bij de Nationale Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) zich accountant mogen noemen. Er zijn twee typen accountants:

  • AA-accountant (Accountant-Administratieconsulent): Heeft een hbo-opleiding Accountancy of Bedrijfseconomie afgerond, gevolgd door een post-hbo en praktijkopleiding.

  • RA-accountant (Registeraccountant): Heeft een academische master in Accountancy voltooid, aangevuld met een post-master en een driejarige praktijkopleiding.

Bovendien zijn accountants verplicht jaarlijks bijscholing te volgen om hun kennis up-to-date te houden. Dankzij deze eisen kun je bij een accountant vertrouwen op diepgaande theoretische en praktische kennis.

Boekhouder
De titel van boekhouder is niet beschermd. In principe mag iedereen zich boekhouder noemen, ongeacht opleiding. Er zijn echter mbo- en hbo-opleidingen die mensen voorbereiden op een carrière als boekhouder. Een voorbeeld is de mbo-opleiding Business Administration and Control Specialist (niveau 4). Deze richt zich op uitvoerende boekhoudkundige taken, zoals financiële systemen beheren, facturen controleren en belastingaangiften indienen.

Hoewel een boekhouder geen formele opleiding nodig heeft, hangt de kwaliteit van het werk vaak af van referenties en praktijkervaring. Waar de titel van accountant strenge eisen en verplichte bijscholing vereist, biedt de titel van boekhouder meer flexibiliteit. Kort samengevat, het verschil in titel en opleiding wijst op een verschil in expertise en verantwoordelijkheid, maar garandeert geen kwaliteit.

WERKZAAMHEDEN

De werkzaamheden van een boekhouder en een accountant verschillen voornamelijk in focus en complexiteit. Een accountant richt zich op controle en analyse, zoals het inrichten van de boekhouding, het controleren van bedrijfsadministraties en het beoordelen van jaarrekeningen. Ook stelt een accountant accountantsverklaringen op, die nodig zijn voor grote bedrijven, overheidsorganisaties en banken.

Een boekhouder richt zich meer op uitvoerende taken, zoals het onderhouden van de boekhouding, het opstellen van jaarrekeningen en het verzorgen van salarisadministratie. Daarnaast stelt een boekhouder verschillende belastingaangiften op en dient deze in.

Hoewel de rollen verschillen, is er overlap in werkzaamheden. Sommige accountants voeren uitvoerende taken uit, terwijl boekhouders in complexe situaties, zoals bedrijfsovernames of grote investeringen, vaak doorverwijzen naar een accountant.

WETTELIJKE VERPLICHTING
Afhankelijk van de grootte en rechtsvorm van je organisatie kan het verplicht zijn om een accountant in te schakelen voor een wettelijke controle voor de belastingdienst. Tijdens deze controle wordt gecontroleerd of de jaarrekening overeenkomt met de werkelijke situatie. De accountant geeft na afloop een controleverklaring af, die meestal positief is, maar kan afkeuren als er onwaarheden zijn of de controle wordt verhinderd.

Als kleine ondernemer of zzp'er ben je niet verplicht om een accountantsverklaring bij de jaarrekening te voegen en kun je zelf je administratie bijhouden. Wel moet je jaarlijks aangifte inkomstenbelasting doen, waarvoor een overzichtelijke administratie nodig is.

Voor grotere ondernemingen gelden strengere regels. Je bent verplicht een accountant in te schakelen als je:

  • Meer dan 50 medewerkers in dienst hebt

  • Een balanstotaal groter dan zes miljoen euro hebt

  • Een netto-omzet hoger dan twaalf miljoen euro hebt

Een goed georganiseerde administratie biedt inzicht voor de belastingdienst en helpt je om financieel op koers te blijven.

AANSPRAKELIJKHEID

Een correcte boekhouding is cruciaal voor je bedrijfsvoering en bij controles door de Belastingdienst. Maar wat als de administratie niet op orde is en dit financiële schade veroorzaakt? Dan speelt aansprakelijkheid een belangrijke rol.

Een accountant is verplicht een aansprakelijkheidsverzekering af te sluiten. Dit biedt zekerheid, omdat financiële schade door fouten altijd kan worden verhaald op de verzekering. Een boekhouder heeft deze verplichting niet, waardoor het lastiger is om schade te verhalen als er fouten worden gemaakt.

Hoewel zowel boekhouders als accountants verantwoordelijk zijn voor hun fouten, zorgt de verplichte aansprakelijkheidsverzekering voor accountants voor een grotere financiële zekerheid. Bij een boekhouder is deze garantie vaak niet aanwezig. Het is altijd verstandig om bij een administratiekantoor te informeren naar mogelijkheden rondom aansprakelijkheid, zodat je met een gerust hart kunt vertrouwen op hun dienstverlening.

KOSTEN

Een belangrijk verschil tussen een boekhouder en een accountant zit in hun tarieven. Over het algemeen hanteert een accountant een hoger uurtarief dan een boekhouder. Dit komt door hun uitgebreide opleiding, gespecialiseerde kennis en bevoegdheden, zoals het afgeven van accountantsverklaringen. Een boekhouder rekent meestal een lager uurtarief, maar kan over het algemeen meer tijd besteden aan dagelijkse administratieve taken. Hierdoor kan je op jaarbasis weer hoger uitkomen. Door beide diensten strategisch in te zetten, kun je kosten besparen.

Heb je hulp nodig bij de juiste ondersteuning voor jouw boekhouding? Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Wij denken graag met je mee.

Amy Braas